ژنتیک چگونه انتخاب‌های زندگی ما را تعیین می‌کند؟ + جدید

0 81

ژنتیک چگونه انتخاب‌های زندگی ما را تعیین می‌کند؟ + جدید

کاری استفانسون، دانشمند ایسلندی که در سال ۱۹۹۶ دی‌کد ژنتیکس را با هدف اولیه استفاده از چشم‌انداز ژنتیکی منحصر‌به‌فرد ایسلند برای دستیابی به درک بیشتر درمورد بیماری‌های شایع تاسیس کرد، می‌گوید: «وقتی به خود به‌عنوان یک گونه نگاه کنیم، می‌بینیم که براساس اطلاعاتی به وجود آمده‌ایم که درون ژنوم ما قرار دارد.»

کشور ایسلند دارای جمعیت کوچکی است و در طول قرن‌ها نسبتا منزوی بوده است، یعنی نسبت‌به کشورهای دیگر تنوع ژنتیکی بسیار پایین‌تری دارد. این امر به‌معنای وجود پیچیدگی‌های کمتر است و شناسایی واریانت‌های ژنی مهم را برای دانشمندان ساده‌تر می‌کند.

استفانسون ۷۳ ساله که هم متخصص اعصاب و هم فیلسوف است، بیش از پیش متقاعد شده است که ترکیب پیچیده دی‌ان‌ای که از والدین خود به ارث می‌بریم، همراه با حدود ۷۰ جهش ژنتیکی خودبه‌خود که به‌طور تصادفی به دست می‌آوریم، رفتار ما را تا حد زیادی و پیش از چیزی که تصور می‌کنیم، تعیین می‌کند.

ممکن است متوجه نباشیم، اما به‌نظر می‌رسد بسیاری از جنبه‌های معمول زندگی روزمره ما ممکن است تا حدی توسط ژنوم ما تعیین شود. تغییرات ظریف ژنتیکی در گیرنده‌های چشایی به شما کمک می‌کند تا تعیین کنید که آیا نوشیدن چای یا قهوه را ترجیح می‌دهید. به‌نظر می‌رسد طرفداران قهوه نسبت‌به تلخی کافئین حساسیت کمتری دارند، درحالی‌که علاقمندان به چای انواع دیگر مواد شیمیایی تلخ را خیلی قوی احساس نمی‌کنند.

ژنتیک همچنین در تمایل یا بیزاری ما از فعالیت‌های مختلف نقش دارد. در آشکارترین سطح، ژنتیک هم میزان لذت شما از ورزش کردن و هم این مسئله را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد که فعالیت بدنی انفرادی‌تر مانند دویدن یا ورزش‌های تیمی را ترجیح می‌دهید. اما دی‌ان‌ای ما همچنین می‌تواند ما را به سمت فعالیت‌های اوقات فراغت خاص‌تر هدایت کند.

پانزده سال پیش، نظرسنجی از دو هزار بزرگسال بریتانیایی برای اولین بار نشان داد که ممکن است «ژن سرگرمی» وجود داشته باشد. با نگاه کردن به شجره خانوادگی افراد و سرگرمی‌های موردعلاقه اجداد آن‌ها، می‌شد گرایش شدید این افراد را به انواع خاصی از فعالیت‌ها شناسایی کرد. شرکت‌کنندگان در نظرسنجی اغلب از پی‌بردن به این موضوع تعجب‌زده می‌شدند که در صف طویل باغبانان آماتور، کلکسیونرهای تمبر یا علاقمندان به آشپزی قرار دارند.

در دهه بعد، بسیاری از مردم سراسر جهان پس از اینکه متوجه شدند در بزرگسالی سرگرمی مورد علاقه والدین یا پدربزرگ و مادربزرگشان جذابیت غیرقابل توضیحی برای آن‌ها داشته است، به این مطالعه مراجعه کردند. مایکل ورونکو از کارکنان بیمه از کانادا در وب‌سایت مدیوم نوشت: «حتی زمانی که مادرم در دوران کودکی مرا به باغ مشارکتی خود برده بود، هرگز به باغبانی علاقه نشان نداده بودم. گوجه‌فرنگی‌های هیبرید، جوانه‌زدن فلفل‌ها و موارد دیگر برایم اهمیتی نداشتند. اما وقتی در بزرگسالی این فرصت پیش آمد، چیزی در اعماق وجودم جوانه زد و به سمت آن کشیده شدم.»

مطالعات توالی‌یابی ژنومی بزرگ اکنون شروع به ارائه توضیحی برای این موضوع کرده‌اند. استفانسون توضیح می‌دهد که چگونه دانشمندان دی‌کد حتی واریانت ژنی خاصی را شناسایی کرده‌اند که تعیین می‌کند که آیا جدول کلمات متقاطع برای شما جذاب است یا نه. او با خنده می‌گوید: «می‌دانیم که اگر آن واریانت ژنی را داشته باشید، دوست دارید جدول کلمات متقاطع را حل کنید، اما تاثیری بر عملکرد شما در حل جدول ندارد.»

این امر دراین‌باره نیز صدق می‌کند که چگونه ژن‌های ما مسیرهای زندگی ما را تعیین می‌کنند. از بوستون تا شنژن، استارت‌آپ‌های فناوری سال‌ها به دنبال ژن‌های استعداد یا واریانت‌های ژنتیکی بوده‌اند که ممکن است توانایی طبیعی یا توانایی زبانی منحصر‌به‌فردی را به فرد بدهند و او را قادر سازند به سمت حوزه‌هایی هدایت شود که بیشترین توانایی را در آن دارد.

اما انجام این کار آن‌قدرها که به‌نظر می‌رسد، ساده نیست. ژنتیک‌دانان موسسه ماکس پلانک در لایپزیگ آلمان اخیرا تلاش کرده‌اند ارتباطاتی را بین ژن ROBO1 و توانایی‌های ریاضی کودکان ایجاد کنند. ژن ROBO1 رشد ماده خاکستری را در بخشی از مغز کنترل می‌کند که در تجسم اعداد نقش دارد.

اما تا این‌جا به‌نظر می‌رسد درمورد کل استعدادها ازقبیل محاسبات، توانایی موسیقیایی یا مهارت‌های ورزشی، ژنتیک بخش نسبتا کوچکی از معادله است. درعوض، همان‌طور که استفانسون دررابطه با کلمات متقاطع دریافت، به‌نظر می‌رسد ژن‌های ما بر تمایلات طبیعی ما به انجام فعالیت‌های خاص تاثیر می‌گذارند. آن‌چه واقعا تعیین می‌کند که آیا در مسیر استعدادهای خود گام خواهیم برداشت، عواملی مانند دریافت تدریس خصوصی یا فرصت‌های دیگر در سنین پایین و تمایل خودمان برای تمرین، پیشرفت و پشتکار است.

مورد آخر یعنی پشتکار به ویژگی‌های شخصیتی ما اشاره دارد که از آن طریق ژنتیک می‌تواند بیشترین تاثیر را روی مسیرهای زندگی ما اعمال کند. به‌گفته‌ی دانیله دیک، استاد روانپزشکی دانشگاه راتگرز در نیوجرسی، بیشتر ابعاد شخصیتی مانند برون‌گرایی یا درون‌گرایی، وظیفه‌شناسی، توافق‌پذیری، تکانشگری و شاید حتی خلاقیت دارای مولفه ژنتیکی هستند. دیک می‌گوید: «ژن‌های ما بر نحوه شکل‌گیری مغز ما تاثیر می‌گذارند و بنابراین درنهایت بر نحوه تفکر و تعامل ما با جهان اثر می‌گذارند.»

برخی افراد مغزهایی دارند که تمایل بیشتری برای جستجوی تجربیات هیجان‌انگیز یا جدید دارند، ریسک‌پذیری بیشتری دارند یا به سمت پاداش‌های فوری‌تر کشیده می‌شوند. این ویژگی‌ها مزیت‌هایی می‌توانند داشته باشند. کارآفرینان، مدیران، خلبانان جنگده و ورزشکارانی که در ورزش‌های مخاطره‌آمیز رقابت می‌کنند، همگی به‌طور طبیعی ریسک‌پذیر هستند. اما داشتن این زمینه‌ی ژنتیکی می‌تواند هزینه‌هایی نیز داشته باشد.

احتمال اینکه ریسک‌پذیران معتاد شوند، بیشتر است و مطالعات استفانسون نشان داده است برخی از افرادی که ازنظر ژنتیکی استعداد تفکر خلاقانه را دارند، درنهایت به اسکیزوفرنی مبتلا می‌شوند.

افراد ذاتاً تکانشی ممکن است تصمیم‌گیرندگان بهتری باشند و مایل به استفاده از فرصت‌هایی باشند که افراد دیگر از آن‌ها می‌گذرند، اما آن‌ها همچنین می‌توانند مستعد دچار شدن به مشکلات قمار، ترک تحصیل یا اخراج از شغل باشند.

در مطالعه‌ای که اخیراً توسط دیک انجام شد، از داده‌های حدود ۱/۵ میلیون نفر برای شناسایی واریانت‌های ژنتیکی مرتبط با تکانشگری استفاده شد. او دریافت خطر ابتلای این افراد در کودکی به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) بالا است؛ همچنین افراد تکانشی معمولا در نوجوانی و بزرگسالی بیشتر به مصرف مواد یا استعمال دخانیات روی می‌آورند و درنهایت احتمال بالاتری وجود دارد که دچار مشکلاتی نظیر چاقی و سرطان ریه شوند. دیک می‌گوید: «دی‌ان‌ای سرنوشت نیست. ژن‌های ما بر گرایش‌های ما و درنتیجه تمایلات طبیعی ما اثر دارند، اما به این معنا نیست که افراد دارای ژن‌های خاص همیشه دچار مشکلاتی خواهند شد.»



Source link

Leave A Reply

Your email address will not be published.