علائم تومور مغزی – زومیت + جدید

اگر فردی علائم تومور مغزی را نشان دهد، علاوه بر معاینه بالینی سوالاتی نیز در ارتباط با موارد زیر از او پرسیده می‌شود:

• علائم
• بیماری‌های گذشته و حال
• داروهای فعلی
• جراحی‌ها و درمان‌های گذشته
• سابقه فامیلی ابتلا به سرطان

پزشک همچنین ممکن است معاینه عصبی انجام دهند که شامل موارد زیر است:

• ارزیابی وضعیت تعادل و هماهنگی
• بررسی وضعیت روانی
• ارزیابی وضعیت بینایی و شنوایی
• بررسی رفلکس‌ها

اگر پزشک به وجود تومور مغزی مشکوک باشد، اسکن مغز و اغلب MRI معمولا مرحله‌ی بعدی است که انجام می‌شود.

برای تشخیص تومور مغزی از آزمایش‌های زیر استفاده می‌شود:

MRI مغز یا سی‌تی‌اسکن: تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) بهترین آزمایش برای تشخیص تومورهای مغز است. اگر بیمار قادر به انجام ام‌آرآی نباشد، توموگرافی کامپیوتری (CT) جایگزین مناسبی است. قبل از این آزمایش‌ها، ماده‌ای به نام ماده حاجب (ماده کنتراست‌‌زا) به یکی از رگ‌های بیمار تزریق می‌شود تا مشاهده تومور راحت‌تر شود. این آزمایش‌ها می‌توانند اندازه و موقعیت دقیق تومور را نشان دهند. پزشک همچنین ممکن است قسمت‌های دیگر بدن مانند ریه‌ها، روده بزرگ یا سینه‌ها را بررسی کند تا ببیند که آیا تومور گسترش پیدا کرده است.

بیوپسی: پزشک معمولا به نمونه‌برداری از تومور و بررسی آن زیر میکروسکوپ نیاز دارد تا نوع و سرطانی بودن آن را تشخیص دهد. اگر دسترسی به تومور دشوار باشد، ممکن است بیوپسی استریوتاکتیک انجام شود که در آن سوراخ کوچکی در جمجمه ایجاد می‌شود و از سوزن برای نمونه‌برداری از بافت تومور استفاده می‌شود.

آزمایش پونکسیون کمری (تپ مایع نخاعی): در این رویه، پزشک از سوزن کوچکی برای برداشتن مایع مغزی‌نخاعی اطراف ستون فقرات استفاده می‌کند. این مایع در آزمایشگاه برای جستجوی سلول‌های سرطان بررسی می‌شود. پزشک از این روش زمانی استفاده می‌کند که حدس بزند تومور به لایه‌های بافتی پوشاننده مغز (مننژ) حمله کرده است.

آزمایش‌های تخصصی: ممکن است آزمایش‌هایی برای بررسی خون و مایع مغزی‌نخاعی ازنظر وجود نشانگرهای تومور انجام شود. نشانگرهای تومور مواد خاصی هستند که توسط سلول‌های سرطانی یا توسط بدن در واکنش به سرطان تولید می‌شوند.

درمان تومور مغزی به عوامل مختلفی ازجمله موارد زیر بستگی دارد:

• محل، اندازه و نوع تومور
• تعداد تومورها
• سن بیمار
• سلامت عمومی بیمار

تومورهای مغزی خوش‌خیم (غیرسرطانی) را می‌توان معمولا با موفقیت به کمک عمل جراحی برداشت و آن‌ها معمولا دوباره رشد نمی‌کنند. درمان‌هایی مانند پرتودرمانی که مغز بزرگسالان می‌تواند آن را تحمل کند، ممکن است از رشد طبیعی مغز کودک خصوصا در کودکان کمتر از پنج سال جلوگیری کند. پزشکان اغلب در ترکیبی از درمان‌ها برای درمان تومور استفاده می‌کنند. گزینه‌های درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

جراحی مغز (جمجمه‌بُری یا کرانیوتومی): وقتی امکان‌پذیر باشد، جراح مغز و اعصاب تومور را خارج می‌کند. آن‌ها با احتیاط کار می‌کنند و گاهی وقتی بیمار هشیار است (اما دردی را احساس نمی‌کند) عمل جراحی را انجام می‌دهند تا آسیب وارده به نواحی عملکردی مغز را به حداقل برسانند.

پرتودرمانی: دوزهای بالای اشعه ایکس سلول‌های تومور را از بین می‌برد یا در این نوع درمان، اندازه تومور کاهش پیدا می‌کند.

جراحی با امواج رادیویی: نوعی پرتودرمانی است که از پرتوهای بسیار متمرکز اشعه گاما یا پرتوهای پروتون برای از بین بردن تومور استفاده می‌کند. این رویه درواقع جراحی نیست، زیرا به برش نیازی ندارد.

براکی‌تراپی: نزدیک‌درمانی یا براکی‌تراپی نوعی پرتودرمانی است که شامل قرار دادن دانه‌ها، کپسول‌ها یا سایر ایمپلنت‌های رادیواکتیو مستقیما درون یا نزدیک تومور سرطانی است.

شیمی‌درمانی: این درمان شامل داروهای ضدسرطان است که سلول‌های سرطانی مغز و کل بدن را از بین می‌برد. بیمار ممکن است شیمی‌درمانی را ازطریق تزریق درون سیاهرگ دریافت کند یا آن را به شکل قرص مصرف کند. پزشک ممکن است شیمی‌درمانی را پس از جراحی به‌منظور از بین بردن سلول‌های سرطانی برجای مانده یا جلوگیری از رشد سلول‌های باقیمانده تومور توصیه کند.

ایمنی‌درمانی: ایمنی‌درمانی که درمان زیستی نیز نامیده می‌شود، درمانی است که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند. این درمان عمدتا شامل تحریک سیستم ایمنی برای کمک به انجام کارآمدتر وظیفه خود است.

درمان هدفمند: در این نوع درمان، داروهای بدون آسیب رساندن به سلول‌های سالم، ویژگی‌های خاصی در سلول‌های سرطانی را مورد هدف قرار می‌دهند. در صورتی که بیمار ازنظر تحمل اثرات شیمی‌درمانی مانند خستگی و تهوع مشکل داشته باشد، ممکن است این نوع درمان توصیه شود.

پایش فعال: اگر فرد تومور مغزی کوچکی داشته باشد که موجب علائمی نشود، پزشک با آزمایش‌های دوره‌ای او را تحت‌نظر قرار خواهد داشت.

سایر درمان‌هایی که به علائم ناشی از تومورهای مغزی کمک می‌کنند عبارتند از:

شانت‌ مغزی: اگر تومور موجب افزایش فشار درون جمجمه شود، ممکن است نیاز باشد شانت (لوله‌ای نازک) ازطریق جراحی در مغز قرار داده شود تا مایع مغزی‌نخاعی اضافی تخلیه شود.

تجویز دارو: داروهایی مانند مانیتول و کورتیکواستروئیدها می‌توانند به کاهش فشار درون جمجمه کمک کنند. این داروها تورم اطراف تومور را نیز کاهش می‌دهد.

متاسفانه نمی‌توانید از تومور مغزی پیشگیری کنید. البته، می‌توان با اجتناب از خطرات محیطی مانند سیگار کشیدن و مواجهه بیش‌ازحد در برابر تشعشات خطر ابتلا به تومورهای مغزی را کاهش دهید.

اگر یکی از بستگان درجه یک شما (خواهر و برادر یا والدین) دچار تومور مغزی شده است، به پزشک اطلاع دهید. وی ممکن است مشاوره ژنتیک را توصیه کند تا مشخص شود آیا شما نیز دارای سندرم ژنتیکی ارثی مرتبط با تومورهای مغزی هستید.

پیش‌آگهی (چشم‌انداز) برای افراد مبتلا به تومورهای مغزی بسیار متفاوت است. عواملی که بر پیش‌آگهی تأثیر می‌گذارند عبارتند از:

• نوع، درجه و محل تومور
• عمل جراحی که برای حذف تومور انجام شده است
• سن و سلامت عمومی بیمار

در بسیاری از موارد، پزشکان می‌توانند تومور مغزی را با موفقیت درمان کنند. برخی افراد که دارای تومورهای مغزی هستند که موجب علائمی نمی‌شود، زندگی فعال و رضایت‌بخشی دارند. برای برخی افراد، تومورهای مغزی ممکن است پس از درمان عود کنند. در این صورت، فرد ممکن است به ادامه درمان ازجمله شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی نیاز داشته باشد تا از رشد یا گسترش تومور جلوگیری شود.

آگاهی از این موضوع که تومور مغزی دارید، می‌تواند ترسناک و استرس‌زا باشد. اگرچه همه تومورهای مغزی سرطانی نیستند و حدود دو سوم از آن‌ها خوشخیم هستند. در بسیاری از موارد، پزشکان می‌توانند تومور مغزی را با موفقیت درمان کنند.